Wiki (phát âm: ; từ tiếng Hawaii: wikiwiki, sở hữu nghĩa: “nhanh”; cũng được gọi là dự án mở) là một loại ứng dụng xây dựng và quản lý những trang thông tin do nhiều người cùng phát triển.[1] Đặc điểm vượt trội của wiki là thông tin ko được xây dựng một cách tập trung theo nguyên tắc phân quyền như thường thấy ở những ứng dụng CMS hay forum mà theo nguyên tắc phân tán: người nào cũng sở hữu thể chỉnh sửa, thêm mới, bổ sung thông tin lên những trang tin và ko ghi lại dấu ấn là người nào đã cung ứng thông tin đó. Tác giả của wiki theo triết lý của những người đã xây dựng phần mềm wiki là: tác giả của thông tin này là chúng ta. Những trang tin tương tự được xây dựng và bổ sung dựa trên động lực của cùng đồng.

Wiki là một website sở hữu tính chất riêng tư cho một nhóm hoặc tổ chức, cùng đồng. Ko giống như một website truyền thống chỉ phục vụ cho mục đích đọc, xem thông tin, wiki cho phép người sử dụng nó sở hữu thể soạn thảo, sửa đổi, cập nhật thông tin trực tiếp lên web theo kiểu đóng góp thông tin. Điểm đáng chú ý của wiki là người sử dụng ko nhất thiết phải biết về Web, HTML.[2][3][4]

Wikipedia, một dự án Bất Động Sản để xây bách khoa thư, có nhẽ rằng là wiki nổi tiếng nhất trên quốc tế, nhưng cũng hoàn toàn sở hữu thể sử dụng hình thức wiki theo nhiều mục tiêu khác. [ 5 ]

Lịch sử

Bảng Wiki Wiki tại Sân bay quốc tế Honolulu

Phần mềm trước tiên được gọi là wiki,[6] WikiWikiWeb do Ward Cunningham đặt tên. Cunningham nhớ một viên chức tại Sân bay quốc tế Honolulu chỉ ông sử dụng tuyến xe buýt Chance RT-52 gọi là “Wiki Wiki”. Theo Cunningham, “Tôi chọn wiki-wiki là cụm từ điệp âm thay thế cho ‘quick’ để tránh vụ đặt tên mẫu này là ‘quick-web’.” Wiki Wiki là từ láy của wiki, từ tiếng Hawaii sở hữu nghĩa “nhanh”. Từ wiki gọi tắt cho wiki wiki. Thỉnh thoảng từ này được giảng giải là từ cấu tạo ngược (backronym) của “mẫu mà tôi biết là như thế” (what I know is), cách giảng giải đó miêu tả những chức năng đóng góp, lưu giữ và trao đổi tri thức.[7][8]

Theo Cunningham, ý kiến ” wiki ” bắt nguồn từ một ngăn xếp ông tạo ra trong HyperCard vào cuối thập niên 1980. Vào khoảng chừng mười năm sau, khoa học tiên tiến wiki từ từ được xác nhận là một cách đầy hứa hứa hẹn để quản trị tri thức bí hiểm và công khai sáng tỏ và năng lực này dẫn tới dự án Bất Động Sản bách khoa thư Nupedia, về sau trở thành Wikipedia. Vào đầu thập niên 2000, khoa học tiên tiến wiki được nhận vào hãng trong vai ứng dụng hợp tác. Nó thường được sử dụng để tương hỗ liên lạc vận tải trong dự án Bất Động Sản, kiến thiết xây dựng intranet, và viết tài liệu, thoạt đầu cho những người quen sử dụng máy tính. Vào tháng 12 năm 2002, Socialtext khởi đầu mẫu sản phẩm wiki nguồn mở thương nghiệp. Phần mềm wiki nguồn mở sở hữu sẵn thoáng đãng và được tải xuống và thiết lập nhiều vào những năm này. Ngày nay một số ít doanh nghiệp sử dụng wiki như ứng dụng hợp tác duy nhất và để thay cho intranet khó đổi khác. Phần mềm wiki hoàn toàn sở hữu thể được sử dụng nhiều hơn ở những doanh nghiệp, đằng sau bức tường lửa, so với Internet công cùng. [ 9 ]

Tạo một website Wiki

Một website tựa như Wikipedia hoàn toàn sở hữu thể được tạo bởi mã nguồn mở MediaWiki. Mã nguồn mở MediaWiki được viết bằng ngôn từ lập trình PHP và được sử dụng thông dụng bởi những website viết theo hình thức Wiki như những website của Wikimedia, website wiki du lịch Wikitravel, website wiki thương nghiệp Wikibiz, thư viện khoa học VLOS …Để sử dụng MediaWiki, hoàn toàn sở hữu thể truy vấn vào website MediaWiki, sau đó tải về và setup theo phiên bản ngôn từ tương thích. Những bước hướng dẫn setup rất đơn thuần và trực quan .

Xem thêm

Chú thích

Tham khảo

Liên kết ngoài

Source: https://blogchiaseaz.com
Category: Hỏi Đáp