Whisky (tiếng Anh, tiếng Pháp: Whisky, phát âm tiếng Việt như là Uýt-sky) và phần to nước Mỹ là Whiskey là một loại đồ uống mang chứa cồn được sản xuất từ ngũ cốc bằng cách lên men và chưng đựng. Từ Whisky được nhắc tới lần trước tiên vào năm 1736 xuất phát từ usisge beatha trong tiếng Gaelic tại Scotland hay từ uisce beatha trong tiếng Gaelic tại Ireland và mang tức thị “nước của cuộc sống” (uisge/uisce: “nước”, beatha: “sống”). Khái niệm này đã phổ biến ngay từ thế kỷ 16-thế kỷ 17 nhưng thời đấy người ta hiểu đấy ko chỉ riêng là Whisky mà còn là những loại rượu chưng đựng khác mang thêm đồ gia vị.

Lịch sử hình thành[sửa|sửa mã nguồn]

Vào thế kỷ thứ 5 những nhà tu Ki-tô giáo, mà trước tiên là thánh Saint Patrick của Ireland, khởi đầu truyền giáo trong xứ sở của người Celt và mang những dụng cụ kỹ thuật cũng như hiểu biết về cách chế tạo dược phẩm và nước hoa tới Ireland và Scotland. Theo truyền thuyết thì họ là những người trước tiên đã chưng đựng một chất lỏng trong suốt: aqua vitae hay uisge beatha. Sự hiểu biết này lan truyền trong những thế kỷ sau nhờ vào những tu viện được thành lập mà vào thời kì đó mà thường là trung tâm của những làng mạc và mang mở quán rượu riêng.

Năm 1494 aquavite lần trước tiên được nhắc tới trong những văn kiện thuế ở Scotland (Exchequer Rolls) lúc nhà tu dòng Saint Benedict, John Cor, của tu viện Lindores (thuộc vùng đất phong bá tước Fife) tậu 8 boll mạch nha tại thủ đô của Scotland lúc bấy giờ là Dunfermline. Boll là một đơn vị đo lường tiêu dùng để đong ngũ cốc cũ của Scotland, tương đương với 210,1 lít hay 62 kg). Lượng 8 boll tương đương với khoảng 500 kg, đủ để sản xuất vào khoảng 400 chai rượu Whisky.

Sau cuộc di dân tới châu Mỹ, Whisky cũng được thử sản xuất từ ngũ cốc. Vì cây lúa mạch (Hordeum) khó trồng ở đây nên những người nông dân ở Bắc Mỹ khởi đầu cho lên men những loại ngũ cốc tăng trưởng tốt ở đấy là lúa mạch đen (Secale) và tiểu mạch (Triticum). Những lò nấu rượu lâu đời nhất xuất hiện ở Maryland, Pennsylvania và Virginia. Vì ko kiếm được than bùn nên ko ứng dụng được công thức sản xuất Whisky cựu truyền và vì vậy mà rượu nấu ra ko được ngon. Thông qua việc đốt thành than vách những thùng đựng rượu người ta phấn đấu mang lại hương lửa thân thuộc vào phần đựng. Mãi cho tới cuối thế kỷ 18 mới mang những lò chuyên nấu rượu Whisky.

Thuế, đấu tranh và hợp thức hóa[sửa|sửa mã nguồn]

Khởi đầu từ 1643 tại Ireland, và từ 1644 tại Scotland, Whisky bị đánh thuế chính thức. Nhưng vì ko mang người nào thi hành nên Whisky bị cấm, tiên phong ở Ireland vào năm 1661 và sau đấy cũng ở Scotland vào năm 1707, ngoại trừ trường hợp mang giấy phép của chính phủ nước nhà. Trong những năm sau đó đã mang những cuộc đụng độ đẫm máu vì thuế giữa những người thu thuế và người buôn lậu .Whisky cũng bị đánh thuế ở Mỹ : năm 1794 George Washington, người cũng mang một lò nấu rượu, ra sắc lệnh thu thuế Whiskey vì nhu yếu kinh tế tài chính cao của vương quốc trẻ sau lúc chấm hết trận chiến tranh giành độc lập. Thế nhưng những người di dân ko gật đầu loại thuế này và ở Pennsylvania đã mang Cuộc làm mưa làm gió Whiskey, chỉ được dập tắt bởi một đạo quân 13.000 người dưới quyền chỉ huy của Henry Lee. Những người nấu rượu Whiskey sau đấy liên tục đi về miền Tây tới những bang Kentucky và Tennessee, cho tới thời nay hầu hết sản lượng đều nguồn gốc từ những bang này .

Năm 1822 đạo luật về chưng đựng trái phép (Illicit Destillation Act) của Scotland ra đời, đơn thuần hóa những điều luật về thuế nhưng lại thêm quyền lợi cho đại điền chủ. Lại mang những cuộc đảo chính. Năm 1823 một đạo luật mới, Act of Excise, được thông qua, cho phép nấu rượu Whisky với lệ phí là 10 Pound Sterling cùng với một khoản tiền ko đổi cho mỗi gallon Whisky. George Smith là người trước tiên xây dựng lò nấu rượu Glenlivet của ông theo luật lệ mới. Nhờ vào đạo luật mới mà cuối cùng là việc sản xuất Whisky công khai khởi đầu mang lại lợi nhuận, trong vòng 10 năm hằng nghìn lò nấu lậu đã biến mất ở Scotland và Ireland.

Công nghiệp hóa[sửa|sửa mã nguồn]

Năm 1826 Robert Stein đăng ký bản quyền phát minh một phương pháp chưng đựng liên tục mới cũng mang thể nấu từ hạt ngũ cốc ko cần phải gây mạch. Năm 1832 phương pháp này được cải tiến bởi người Ireland là Aeneas Coffey. Với cách thức của Coffey (Coffey still) người ta mang thể sản xuất một sản phẩm tinh khiết hơn. Thế nhưng người Ireland ko thích loại Whiskey được sản xuất theo kiểu mới này và vì thế Coffey bỏ đi tới Scotland.

Năm 1856 một người Scot là Andrew Usher, Jr. sản xuất loại Blended Whiksy tiên phong. Cha của ông đã chào mời ” Old Vatted Glenlivet ” từ năm 1844. Loại Blended tiên phong với tên ” Usher’s Green Stripe ” vẫn còn sống sót cho tới thời nay trên thị trường. Những thương gia khác trộn lẫn Whisky từ mạch nha và tiểu mạch, loại mà hoàn toàn mang thể được sản xuất nhờ vào giải pháp của Coffey, thành ” Blended Scotch “. Loại Whisky mới này được tiêu thụ nhiều tại Anh và sau đó là trên toàn quốc tế, một phần cũng là nhờ vào tai ương sâu của cây nho từ 1858 cho tới 1863, đã tàn phá sắp như hàng loạt cây nho ở Pháp, và do đó mà rượu vang, Cognac và Brandy trở thành khan hiếm và rất đắt .Vì luật đạo cấm bán rượu ( 1920 – 1933 ) mà hầu hết những lò nấu rượu nhỏ ở Mỹ phải đóng cửa. Tại Scotland luật này cũng dẫn tới việc nhiều lò nấu rượu phải đóng cửa. Sau lúc việc cấm rượu chấm hết, những tập đoàn to to trấn áp việc sản xuất công khai sáng tỏ mới. Ngay trong những nước nguồn gốc cũng mang sự tập trung chuyên sâu ngày càng mạnh của những lò nấu rượu và vô chai vào những tập đoàn to to hoạt động tiêu khiển trên toàn quốc tế. Chỉ còn riêng ko liên quan gì tới nhau một vài hãng nhỏ là còn quản lý và vận hành lò nấu rượu riêng .

Phương pháp sản xuất[sửa|sửa mã nguồn]

Phương pháp chung[sửa|sửa mã nguồn]

Một ly Uýt-ky

Những phương pháp sản xuất Whisky khác nhau rất nhiều, nhưng mang một điều mà tất cả những phương pháp đều cùng chung đó là trước tiên ngũ cốc được xay thành hạt tấm và được trộn với nước ấm trong thùng kín (mash tun). Qua đó tinh bột được hóa đường. Tiếp theo đó nước mạch nha được trộn với men trong một thùng lên men (wash back hay fermenters) và được lên men.

Chất lỏng phát sinh mang khoảng 5% tới 10% rượu, được gọi là wash, ale hay distiller’s beer và quả thực là gợi nhớ tới bia. Trong những thiết bị chuyên môn, chất lỏng này được chưng đựng nhiều lần. Tương đối phát sinh (rượu, chất tạo hương vị) được ngưng tụ (new make). Sau lúc được pha loãng với một ít nước, new make được trữ trong thùng gỗ nhiều năm. Mỗi năm mang vào khoảng 2,5% rượu bốc tương đối ra khỏi những thùng gỗ đã được đóng kín, được gọi là phần của thiên thần (angels share hay angels’dram). Sau quá trình này thường thì Whisky được pha trộn (blend), làm loãng, lọc (ở loại Whisky đặc trưng thì được bỏ qua giai đoạn này) và đóng vào chai.

Những chiêu thức đặc trưng quan yếu[sửa|sửa mã nguồn]

Để sản xuất loại Malt-Whisky, lúa mạch được chế biến thành mạch nha bằng cách làm cho ẩm và cho nảy mầm. Nhờ vậy enzyme được tạo thành và tạo khả năng hóa đường tinh bột sau đó. Sau 5 tới 8 ngày mạch nha xanh được hong khô. Tại Scotland người ta tiêu dùng một loại lò cựu truyền (kiln) và đốt một lượng than bùn nhất định trong lò. Việc này mang lại hương lửa đặc trưng của một số Whisky Scotland. Mặc dầu là phương pháp này vẫn còn được sử dụng loáng thoáng, việc gây mạch nha ngày nay được tiến hành trong những nhà máy to chuyên môn.

Để sản xuất Malt-Whisky của Scotland và Pot-Still-Whiskey của Ireland “bia” được chưng đựng trong những bình bằng đồng mang hình giống củ hành (pot still) mang cổ phía trên giống như cổ của thiên nga (swan neck). Phần đựng mang nồng độ rượu từ 60% tới 75%. Tất cả những thử nghiệm thay thế đồng bằng những kim loại ít bị rỉ sét, dễ gia công và rẻ tiền hơn đều thất bại vì hương vị ko đạt của Whisky được sản xuất. Việc chưng đựng được tiến hành gián đoạn vì bao giờ cũng chỉ mang thể gia công được một phần wash nhất định.

Những loại Whisky khác phần to được chưng đựng bằng cột chưng đựng (patent still, column still hay Coffey still). Loại cột này do một người Scot là Robert Stein phát minh và thử nghiệm vào năm 1826 và được người Ireland là Aeneas Coffey cải tiến trong những năm sau đó. Bằng những cột chưng đựng này, phần đựng được sản xuất mang nồng độ rượu tối đa là 94,8%. Loại cột này làm việc liên tục và đây cũng là một ưu điểm to về mặt phí tổn.

Kiểu Lomond (Lomond still) do Alistair Cunningham và Arthur Warren phát triển vào năm 1955, một phương pháp pha trộn giữa pot still và column still với một ống xi lanh mang nhiều tấm bằng đồng di động bên trong, ko đột phá được. Tuy đã được sử dụng trong nhiều lò nấu rượu, ngày nay phương pháp này chỉ còn được sử dụng tại hãng nấu rượu Whisky Scapa.

Trong Liên minh châu Âu Whisky phải đạt được những tiêu chuẩn được lao lý trong thông tư số 1576 / 89 ngày 29 tháng 5 năm 1989 :

• Được sản xuất bằng cách chưng đựng từ nước mạch nha của ngũ cốc.
• Được chưng đựng tới nồng độ rượu ít hơn 94,8 phần trăm thể tích.
• Được lưu trữ ít nhất là 3 năm trong thùng gỗ mang thể chứa 700 lít hay ít hơn.
• Với nồng độ rượu ít nhất là 40 phần trăm thể tích.

Nếu như mẫu sản phẩm ko phân phối được những nhu yếu tối thiểu trên thì ko được bán trong Liên minh châu Âu như là Whisky .Những nước khác mang những lao lý khác so với những tiêu chuẩn trên, tỉ dụ như tại Uruguay thời hạn tích trữ ngắn nhất được lao lý là 2 năm .

Phân loại theo loại ngũ cốc[sửa|sửa mã nguồn]

Whisky được bán trên thị trường dưới nhiều tên khác nhau, trong đó một phần là tên loại ngũ cốc được tiêu dùng để sản xuất Whisky :

• Malt là loại Whisky được làm từ mạch nha.
• Grain là tên loại Whisky được sản xuất từ lúa mạch mà thông thường là sử dụng thiết bị chưng đựng cột được gọi là “kiểu Coffey”.
• Rye là tên gọi loại Whisky chủ yếu được sản xuất từ lúa mạch đen, ít nhất là 51%.
• Bourbon là tên gọi loại Whisky chủ yếu được sản xuất từ bắp (ít nhất là 51%) và được chưng đựng với tối đa là 81 phần trăm thể tích rượu, đổ vào thùng chứa với tối đa là 63 phần trăm thể tích rượu.

Phân loại theo quá trình sản xuất[sửa|sửa mã nguồn]

Mặt khác tên gọi một phần cũng biểu lộ rõ tiến trình sản xuất của từng loại Whisky :

• Single là loại Whisky mang nguồn gốc chỉ từ một lò nấu rượu riêng lẻ (thường tiêu dùng cho Whisky của Scotland: Single-Malt-Whisky).
• Straight cũng là loại Whisky mang nguồn gốc chỉ từ một lò nấu rượu riêng lẻ (thường tiêu dùng cho Whiskey của Mỹ)
• Blend là một loại Whisky đã được pha trộn. Trong lúc sản xuất (blending) nhiều loại Whisky khác nhau từ nhiều lò nấu rượu khác nhau được pha vào với nhau. Trong một số sản phẩm mang tới 70 loại Whisky khác nhau.
• Pot Still là loại Whisky được sản xuất chỉ tiêu dùng loại bình nấu cổ điển (thường tiêu dùng cho một số loại Whiskey của Ireland).
• Pure Pot Still là loại Whisky được sản xuất chỉ tiêu dùng mạch nha trong những bình nấu rượu cổ điển (thường tiêu dùng cho một số loại Whiskey riêng lẻ của Ireland).

Trước năm 2005 những tên Vatted (pha trộn Malt-Whisky từ nhiều lò nấu rượu khác nhau) hay Pure (tên ko thống nhất mang tức thị Blend hay Vatted) vẫn còn thông dụng.

Những tên khác[sửa|sửa mã nguồn]

• cask strength (độ mạnh thùng): Sau lúc được trữ trong thùng người ta ko cho thêm nước vào Whisky nữa để đạt tới một nồng độ rượu nhất định. Nồng độ rượu của những loại Whisky này khác nhau vì thay đổi tùy theo thời kì trữ, điều kiện môi trường, chất lượng của thùng chứa và nồng độ rượu của phần đựng nguyên thủy.
• vintage (năm sản xuất): Loại Whisky được sử dụng mang nguồn gốc từ năm được ghi chú.
• single cask (thùng riêng lẻ): Loại Whisky này mang nguồn gốc từ một thùng rượu riêng lẻ (thường tiêu dùng cho Whisky của Scotland).
• single barel (thùng riêng lẻ): Loại Whisky này mang nguồn gốc từ một thùng rượu riêng lẻ (thường tiêu dùng cho Whisky của Mỹ).

Những tên gọi Scotch, Irish hay American tất nhiên là thể hiện xuất xứ của sản phẩm. Một số tên gọi xuất xứ này được pháp luật bảo vệ và gắn liền với một số điều kiện nhất định (tỉ dụ như tuổi tối thiểu).

Whisky ScotlandHiện nay Whisky Scotland được sản xuất từ chừng 90 lò nấu rượu tại Scotland ( thời kì tháng 10 năm 2005 ). Ngoài ra trong thời hạn sắp đây còn mang hằng trăm lò nấu rượu khác đang ngưng hoạt động tiêu khiển hay ko còn sống sót nữa. Để mang được một mẫu nhìn tổng quát, những lò nấu rượu riêng ko liên quan gì tới nhau và những loại Whisky được sản xuất từ những lò nấu rượu này được phân loại theo vùng. Những loại Whisky riêng ko liên quan gì tới nhau của từng vùng cũng được cho là mang cùng một khẩu vị đặc trưng. Cho tới nay người ta ko đi tới được một cách phân loại thống nhất mang sự đồng thuận theo vùng địa phương :

• Vùng Highlands trải dài ở phía Bắc của đường thẳng tưởng tượng giữa Edinburgh và Glasgow. Vùng này lại thường được tiếp tục chia ra thành Central Highlands, Northern Highlands, Western Highlands và Eastern Highlands. Những loại Whisky ở đây được cho là mạnh.
• Speyside được hiểu là vùng đất dọc theo sông Spey trong những vùng đất bá tước Morayshire và Banffshire và tương tự thật ra là lại nằm trong vùng Highlands. Vùng này được coi là vùng trung tâm của Whisky Scotland với trên 50 lò nấu rượu tập trung trong một diện tích hẹp.
• Vùng Lowlands nằm ở phía Nam của đường tưởng tượng giữa Edinburgh và Glasgow. Whisky được sản xuất ở đây “mềm” và nhẹ.
• Whisky xuất xứ từ đảo Islay thông thường được xem là “đặc trưng mạnh” bất chấp là mang hương lửa và hương than nhiều hay ít.
• Trái lại, Whisky từ những đảo khác như Arran, Mull, Jura, Skye, Orkney, và mang thể là lúc nào đó cũng từ Shetland, thì đúng ra là ko mang đặc trưng chung.
• Việc chia Campbeltown ra thành một vùng riêng biệt với chỉ còn 3 lò nấu rượu tồn tại thật ra chỉ còn tính chất lịch sử, vì vậy mà vùng này cũng được xếp vào vùng Highlands hay vùng đảo.

Kế bên những doanh nghiệp là chủ của những lò nấu rượu còn mang nhiều hãng đóng chai độc lập bán Whisky trên thị trường. Những hãng này tậu từ những nhà sản xuất phần nhiều là những loại Whisky đặc trưng còn trong thùng và bán đi sau lúc vô chai dưới nhãn hiệu riêng. Nổi tiếng là những loại chai Whisky của Teacher’s, Macallan, Highland Park hay Laphroaig và nhiều hãng khác. Nhưng chủ sở hữu của những lò nấu rượu, những tập đoàn rượu mạnh to, cũng chào bán trên thị trường những xê ri rượu của những năm sản xuất hay của những lò nấu rượu đã được lựa chọn. Những xê ri mang tiếng tỉ dụ như là xê ri Teacher’s Single Malt hay Blend Scotch Teacher’s 25yo.

Phần đựng từ mạch nha là nền tảng của Malt-Whisky từ Scotland mà trong đó mạch nha thường còn được hun khói bằng than bùn. Lúa mạch đã nảy mầm được hong khô trong một lò gọi là kiln. Nếu được hong khô bằng cách tiêu dùng than bùn Whisky mang phảng phất hương lửa. Độ hương lửa được biểu thị bằng nồng độ ppm (parts per million) của phênol. Những loại Whisky như của hãng Lagavulin (khoảng 30 ppm) hay của hãng Laphroaig (trên 30 ppm) là những loại Whisky mang nồng độ phênol cao. Whisky mang hương lửa than bùn nhiều nhất là Octomore của lò nấu rượu Bruichladdich, được cho là mang trên 80 ppm phênol. Những người trong cuộc còn nói là mang cả những mẫu của phần đựng với nồng độ phênol lên tới 300 ppm.

Một phần đựng được phép gọi là Scotch Whisky lúc được sản xuất trong một lò chưng đựng tại Scotland, mang tối thiểu 40 Tỷ Lệ thể tích rượu và được trữ tối thiểu là 3 năm tại Scotland trong những thùng làm từ gỗ sồi mang niêm phong của thuế quan. Thời kì trữ thường thìa là 8 tới 12 năm nhưng cũng hoàn toàn mang thể lê dài tới 15, 20, 25, 30 và 50 năm. Tùy theo lò nấu rượu, sau nhiều năm trữ khác nhau mà Whisky đạt tới được một tối ưu cân đối giữa đặc tính chưng đựng và tác động tác động của thời hạn tích trữ. Ở tại đa phần những loại Whisky thời hạn này nằm giữa 12 và 15 năm. Những Whisky truyền kiếp thì đặc trưng quan yếu là hay ” mềm ” và ” nhẹ ” nhưng lại trả giá bằng đặc thù riêng ko liên quan gì tới nhau vì tác động tác động của thùng ngày càng chiếm lợi thế. Vì thế ý niệm thông dụng cho rằng Whisky càng truyền kiếp càng tốt chỉ đúng mang số lượng giới hạn .

Thùng gỗ chứa Whisky

Ngược với Mỹ, sắp như ko bao giờ những thùng gỗ sồi còn mới được sử dụng để trữ mà chỉ những thùng trước đó chứa Bourbon hay Sherry, trong vài trường hợp riêng lẻ là những thùng chứa rượu Porto hay Rum (trường hợp ngoại lệ duy nhất: “Glenfiddich Solera Reserve” – một phần của loại Whisky này được trữ chín mùi trong một thời kì ngắn trong những thùng mới). Được sử dụng chủ yếu là những thùng gỗ sồi (Quercus alba) từ Mỹ mà vừa trữ Whiskey Mỹ xong. Trước tiên xuất phát từ nguyên do phí tổn, ngày nay việc này trở thành một phần quan yếu trong truyền thống của Whisky vì việc này mang lại cho tất cả những loại Whisky một phần to vị đặc trưng của chúng. Ngoài ra việc trữ trong những thùng mới ko khuyến khích đặc tính riêng biệt của một Single-Malts vì vị vanill-caramel đặc trưng của Bourbon Whiskey sẽ phủ trùm lên những tính chất này. Nguyên nhân phí tổn vẫn còn đóng một vai trò quan yếu: giá một thùng từ Mỹ vào khoảng 30 Euro trong lúc thùng từ Tây Ban Nha là 300 Euro. Những thùng đã chứa Sherry từ Tây Ban Nha (Quercus robur) rất thích hợp cho loại Whisky “ngọt” của Speyside trong lúc loại thùng gỗ sồi Mỹ đã chứa Bourbon được tiêu dùng cho Whisky của những đảo vì hương lửa. Hãng làm thùng Speyside Cooperage tại Craigellachie đóng hằng năm khoảng 100.000 thùng gỗ sồi và sửa chữa thùng cho những lò nấu rượu phụ cận. Trong năm 2004 vào khoảng 18 triệu thùng Whisky được trữ tại Scotland.

Whisky trong thùng, tùy theo độ mạnh lúc vô chai và thời hạn trữ theo lệ thường mang tới 70 Phần Trăm thể tích, được pha loãng với nước tới nồng độ uống. Loại vô chai ko pha loãng, trực tiếp vô chai với độ mạnh của thùng và thế cho nên hay mang mùi thơm nồng hơn, ngày càng được yêu thích .Scotland xuất khẩu hằng năm 700 triệu chai Whisky, đa phần là sang Mỹ, Pháp, Tây Ban Nha và Nhật .
Một loại Whiskey Ireland

Nhiều yếu tố khác nhau trong quá khứ đã dẫn tới sự tập trung cao độ trong ngành sản xuất Whiskey trên toàn đảo Ireland. Hiện nay người ta chỉ còn sản xuất đáng kể sắp 100 loại khác nhau tại 3 địa điểm. Irish Distellers Group, từ 1987 thuộc về nhóm Pernod Ricard của Pháp, sản xuất trong một nhà máy công nghiệp hiện đại tại Midleton, quận Cork ở miền Nam của Cùng hòa và song song với nhà máy này là tại quận Antrim ở Bắc Ireland. Antrim là địa điểm của lò nấu rượu nổi tiếng Old Bushmills, được thành lập năm 1608 hay 1784, là lò nấu rượu lâu đời nhất vẫn còn sản xuất trên toàn cầu.

Tại Midleton nhiều loại Whiskey John Jameson khác nhau được sản xuất từ năm 1780, tỉ dụ như Paddy và nhiều thương hiệu nhỏ hơn khác cho thị trường Ireland như John Power và Tullamore Dew là nhãn hiệu đặc trưng được biết tới nhiều tại Đức và Đan Mạch. Cooley Distillery, độc lập và thông minh, vừa được thành lập năm 1987 tại Riverstown sắp Bắc Ireland đóng một vai trò đặc trưng và mới đây vừa qua nhiều thương hiệu cũng được sản xuất tại hãng này.

Khách thăm quan mang thích thú về Whiskey Ireland mang thể tới thăm quan lò chưng đựng trình diễn Old Jameson tại Midleton cũng như khởi đầu từ năm 1997 là trong trung tâm thành phường Dublin, tại Smithfield Village, Bow Street. Tuy nhiên cũng mang thể thăm quan Lockes Distillery tại Kilbeggan. Những thiết bị lịch sử được trưng bày và thông tin về lịch sử của Whiskey được sản xuất trong lò nấu rượu đã ngưng hoạt động từ năm 1953 này.

Theo lệ thường thì lửa than bùn ko được sử dụng cho Whiskey Ireland, do đó mà Whiskey Ireland nhẹ ( sắp như ngọt ) hơn những Whisky Schottland phần to mang hương lửa. Whiskey Ireland được chưng đựng theo truyền thống cuội nguồn 3 lần. Ngược với Whisky Scotland, ngoại trừ một tẹo ít trường hợp ngoại lệ, nói chung là được chưng đựng 2 lần. Ngược với việc sử dụng mẫu gọi là Coffey-Still cho việc sản xuất Grain-Whisky, những lượng thiết yếu để trộn lẫn được sử dụng trong những Pot-Stills tại Ireland .

Whiskey Ireland phần nhiều là blend, thế nhưng trong thời kì vừa qua Single Malts cũng được chào mời nhiều hơn. Pure Pot Still là tên gọi chất lượng thêm miêu tả việc sử dụng duy nhất một thiết bị chưng đựng pot still.

Việc pha trộn (blend) Whiskey Ireland khác với việc pha trộn Whisky Scotland trước tiên là ở chỗ thông qua việc kết hợp nhiều thứ tự làm chín mùi khác nhau trong nhiều loại thùng khác nhau (thùng Sherry, Bourbon, rượu vang Porto để mang tác động tới khẩu vị. Vì vậy mà người ta cũng gọi blend ở Ireland là vatting (từ vat trong tiếng Anh, mang tức thị “thùng trộn”).

Những blend nổi tiếng là:

• Crested Ten
• Inishowen
• Jameson
• Midleton Very Rare
• Paddy
• Tullamore Dew
• John Power & Son

Những Single Malt nổi tiếng là:

• Bushmills
• Connemara
• Locke’s 8 Year Old
• Tyrconnell
• Red Breast

Thùng rượu Whiskey trong hãng rượu Jack Daniel’sWhiskey Mỹ được sản xuất từ lúa mạch đen, bắp, lúa mạch hay hiếm hơn là tiểu mạch, thành phần của những loại ngũ cốc khác nhau tùy theo vùng .

Bourbon là loại Whiskey phải được sản xuất từ ít nhất là 51% bắp, thường được tiêu dùng là một thành phần bắp khoảng 65% tới 75% trong nước ủ rượu. Ngoài ra còn mang thời kì lưu trữ được quy định theo pháp luật là 2 năm trong những thùng mới từ gỗ sồi trắng, bên trong được đốt thành than. Việc sử dụng thùng gỗ sồi mới mang lại một phần to vị ngon cho Bourbon thật ra ko được tiêu dùng vì lý do khẩu vị mà là vào đầu thế kỷ 20 chính phủ muốn trợ giúp kinh tế cho những vùng kém phát triển mang nhiều rừng (tỉ dụ như Arkansas). Bourbon Whiskey mang được độ chín mùi chỉ sau vài năm nhờ vào gỗ mới của thùng và điều kiện khí hậu của vùng sản xuất. Tên gọi xuất phát từ quận Bourbon ở Kentucky.

Rye Whiskey hay đơn thuần chỉ là Rye là anh em của Bourbon được nhiều người sành điệu diễn tả là mạnh hơn và thơm hơn, nước ủ rượu của Rye phải chứa ít nhất là 51% lúa mạch đen. Rye là Whisky khởi đầu trên toàn Bắc Mỹ. Chỉ tới cuối thời kỳ cấm rượu Rye mới bị Bourbon hay Tennessee Whisky vượt qua về mức độ ưa thích và ngày nay sắp như là một loại hiếm.

Tennessee Whiskey từ Tennessee mang nguồn gốc ít nhất là 51% từ bắp và ít nhất là 20% từ lúa mạch đen, tiểu mạch hay lúa mạch. Trước lúc được đưa vào thùng trữ Tennessee Whiskey được lọc qua than gỗ làm cho Whiskey này rất êm dịu. Phương pháp này được gọi là charcoal mellowing, leaching hay chuẩn xác là Lincoln County Process. Than gỗ này được sản xuất từ cây gỗ thích (Acer)

Corn Whiskey là Whiskey làm từ bắp với ít nhất là 80% phần bắp trong nước ủ rượu. Whiskey được phép chưng đựng tối đa tới 80% và phải trữ ít nhất là 2 năm trong thùng gỗ sồi mới hay đã qua sử dụng, ko được đốt thành than.

Những hiệu nổi tiếng :

• Jim Beam (Bourbon, Rye)
• Wild Turkey (Bourbon, Rye)
• Bernheim (Bourbon, Rye)
• Four Roses (Bourbon)
• Buffalo Trace (Bourbon, trước đây là Ancient Age)
• Labrot & Graham (Bourbon)
• Van Winkel (Bourbon)
• Jack Daniel’s (Tennessee Whiskey)
• George Dickel (Tennessee Whisky)
• Maker’s Mark (Kentucky Straight Bourbon Whisky)

Maker’s Mark được sản xuất từ năm 1953 ở sắp Loretto, Kenticky, từ gia đình nấu rượu Samuels với số lượng tương đối nhỏ (20 tới 40 thùng một ngày). Trong giới những người yêu thích thì đây là loại Bourbon “thanh lịch” nhất.

Southern Comfort, thỉnh thoảng được gọi là Whiskey, thuộc vào những rượu mùi-Whiskey. Đây là một sự pha trộn từ Bourbon và rượu mùi làm từ trái đào mang thêm trái đào, chanh và gia vị. Năm 1874 người đứng bar Martin Wilkes Heron ở New Orleans phát minh ra một loại cocktail với tên Cuffs and Buttons như là loại tương phản với Hats and Tails đang được ưa thích lúc bấy giờ và bán trên thị trường từ năm 1889 một cải tiến loại cocktail này dưới tên Southern Comfort.

Yếu tố kinh tế tài chính Whisky[sửa|sửa mã nguồn]

Tại Vương quốc Liên hợp Anh và Bắc Ireland trong năm 2004 mang trên 11 Nghìn người thao tác trong ngành công nghiệp Whisky, thêm vào đó còn khoảng chừng 57.000 người trong công nghiệp phân phối phụ thuộc vào trực tiếp. Trên 953 triệu chai Whisky đã được bán, trong đó là 55 triệu chai Single Malt và mang lại cho vương quốc vào lúc 800 triệu Bảng Anh ) thu nhập từ thuế rượu. Doanh thu từ xuất khẩu Whisky là hơn 2 tỉ Bảng Anh, trên 90 % là từ Blended Whisky .

Thưởng thức Whisky[sửa|sửa mã nguồn]

Ly chuyên uống rượu whisky, thường mang mồm to để lúc uống phải úp cả mặt vào đó để ngửi, hít tương đối rượu trướcWhisky như là một hình thức đặc trưng quan yếu của rượu mạnh thường thì được uống để chiêm ngưỡng và thưởng thức. Đóng góp vào đó thứ nhất là những chất mang lại vị và hương thơm mang bên trong. Vì vậy mà nhiều giải pháp khác nhau hoàn toàn mang thể tham gia vào việc tăng độ chiêm ngưỡng và thưởng thức của Whisky bằng cách tăng cường phóng thích những chất này .Với thể đạt tới bằng cách pha loãng với nước. Phần nhiều những Whisky trên thị trường với 40 hay 43 Xác Suất thể tích đã được pha loãng với nước trước đó tới độ mạnh hoàn toàn mang thể uống được. Việc giảm thêm nồng độ rượu trong ly tới khoảng chừng 35 % hay được khuyên nhủ, điều mà đặc trưng quan yếu là liên tục phóng thích thêm hương thơm. Những loại Whisky được đong vào chai với độ mạnh của thùng ( từ chừng 60 Tỷ Lệ thể tích ) thường quá mạnh để hoàn toàn mang thể uống ko thêm nước. Qua việc cho thêm nước độ mạnh của rượu được giảm đi và những chất thơm của Whisky được phóng thích. Ngay người Scot và người Ireland cũng thường uống Whisky của họ với tỉ lệ pha loãng vào khoảng chừng 1 : 1, việc ship hàng Whisky với một ly / bình nước là yêu cầu ở đấy .

Ngoài ra Whisky cũng thường được uống mang thêm nước đá (Whisky on the rocks). Điều này thông thường làm giảm hương thơm vì một phần to những chất cho hương thơm (rượu trung bình, este, phênol) bị lắng xuống do nhiệt độ lạnh, Whisky trở nên đục thấy rõ.

Người ta nên tiêu dùng Whisky ngon để pha chế cocktail nhưng Single Malts thì sắp như là quá phí. Những Whisky này chỉ thích hợp một phần vì đặc tính mang mùi khói. Những loại nhẹ hơn như Whisky Canada thích hợp tốt hơn. Bourbon Whisky được sử dụng trong cocktail chua (sour) vì vị những Whisky khác kết hợp ko tốt với phụ gia chua.

• Dillmann, Clemens: W wie Whisky (W như Whisky).
• Dillmann, Clemens: W wie Whiskey – Irish Whiskey (W như Whisky –Whisky Ireland).
• Gabanyi, Stefan: Schumann’s Whisk(e)y Lexikon (Thuật ngữ Whisk(e)y của Schumann). Collection Rolf Heyne, Oktober 2002.
• Jackson, Michael: Malt Whisky. Heyne-Verlag 2004.
• Jackson, Michael: Whisky – Für Genießer und Sammler (Whisky – Dành cho người thưởng thức và người sưu tầm). Verlagsgruppe Weltbild 2005.
• Kirsch, Harald: Harry’s (in)complete Guide to independent Bottlers of Single Malt Scotch Whisky.
• Lüning, Theresia: Das elektronische Whisky-Buch (Sách Whisky điện tử), Seeshaupt 2004.
• McLean, Charles: Malt Whisky. Collection Rolf Heyne 2003.
• Murray, Jim: Classic Bourbon, Tennessee & Rye Whiskey. Hädecke Verlag 1998.
• Murray, Jim: Die großen Whiskys der Wel (Những Whisky to của toàn cầu), Weltbild Verlag 1998
• Schobert, Walter: Das Whisky Lexikon (Thuật ngữ Whisky). Verlagsgruppe Weltbild 2004
• Schobert, Walter: Single Malt Notebook. Walter Hädecke Verlag 2003.
• Setter, Jürgen: Whisk(e)y World Wide. Verlag Friesland 2004.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://blogchiaseaz.com
Category: Hỏi Đáp