Quyền tác giả hay tác quyền là bản quyền hoặc độc quyền của một tác giả cho tác phẩm của người này. Quyền tác giả được sử dụng để bảo vệ những thông minh ý thức sở hữu tính chất văn hóa (cũng còn được gọi là tác phẩm) ko, ví dụ như những bài viết về khoa học hay văn học, sáng tác nhạc, thu thanh, tranh vẽ, hình chụp, phim và những chương trình truyền thanh. Quyền này bảo vệ những quyền lợi tư nhân và lợi ích kinh tế của tác giả trong mối liên quan với tác phẩm này. Một phần người ta cũng nói đó là

(intellectual property) và vì thế là đặt việc bảo vệ sở hữu vật chất và sở hữu trí tuệ song đôi với nhau, thế nhưng khái niệm này đang được tranh cãi gay gắt. Quyền tác giả ko cần phải đăng ký và thuộc về tác giả lúc một tác phẩm được ghi giữ lại ít nhất là một lần trên một phương tiện lưu trữ. Quyền tác giả thông thường chỉ được xác nhận lúc thông minh này mới, sở hữu một phần công lao của tác giả và sở hữu thể chỉ ra được là sở hữu tính chất duy nhất.

cho phép tác giả thừa hưởng tác quyền suốt đời cùng thêm tối thiểu 50 năm sau lúc qua đời. Tuy nhiên những vương quốc tuân thủ công ước được phép nâng thời hạn hưởng tác quyền dài hơn .

Lịch sử tăng trưởng của quyền tác giả[sửa|sửa mã nguồn]

Trong Thời kỳ Cổ đại và Thời kỳ Trung Cổ người ta chưa biết tới quyền cho một tác phẩm trí tuệ. Những lao lý lao lý chỉ sở hữu cho những vật mang tác phẩm trí tuệ, đặc thù quan yếu là về chiếm hữu. Ví dụ như thể ko được phép trộm cắp một quyển sách nhưng lại được phép chép lại từ quyển sách đó. Việc nhiều nghệ sĩ và tác giả cùng thao tác trong một đề tài là một trường hợp thông thường, cũng như việc những nhạc sĩ khác lấy hay biến hóa những bài hát và tác phẩm âm nhạc. Lúc ko muốn bài viết bị biến hóa tác giả chỉ còn sở hữu cách gắn một lời nguyền rủa vào quyển sách của mình như Eike von Repgow, tác giả của Sachsenspiegel, một quyển sách ghi chép lại những luật lệ đương thời, đã nguyền rủa những người trá hình tác phẩm của ông sẽ bị chết .Cùng với ý tưởng in ( khoảng chừng 1440 ), những bản sao chép lại của một tác phẩm mở màn hoàn toàn sở hữu thể được sản xuất ở số lượng to một cách thuận tiện hơn. Nhưng tác giả vẫn chưa sở hữu được ” quyền tác giả ” ở kế bên và còn phải vui mừng là không những tác phẩm được in mà nhà in hay nhà xuất bản còn trả cho một số tiền cho bản viết tay. Thế rồi đi tới trường hợp là bản in tiên phong bị những nhà in khác in lại. Việc này làm cho việc kinh doanh thương nghiệp của nhà in tiên phong khó khăn vất vả đi vì người này đã góp vốn đầu tư lao động nhiều hơn và hoàn toàn sở hữu thể cũng đã trả tiền cho tác giả, những người in lại tự nhiên là hoàn toàn sở hữu thể mời chào loại sản phẩm của họ rẻ tiền hơn. Tác giả cũng hoàn toàn sở hữu thể ko chấp nhận với những bản in lại vì những bản in lại này thường được sản xuất ít kỹ lưỡng hơn : sở hữu lỗi hay thậm chí còn bài viết còn bị cố ý sửa đổi .Vì thế, để chống lại tệ in lại, những nhà in đã xin những quyền hạn đặc thù quan yếu từ phía chính quyền sở tại, cấm in lại một tác phẩm tối thiểu là trong một thời hạn nhất định. Lợi ích của nhà in trùng với quyền lợi của nhà cầm quyền vì những người này muốn sở hữu tác động tác động tới những tác phẩm được phát hành trong lãnh địa của họ. Đặc trưng là nước Pháp do sở hữu chính sách chuyên chế sớm nên đã thực thi được điều này, ít thành công xuất sắc hơn là ở Đức. Tại Đức một số ít hầu tước còn cố ý ko chăm sóc tới việc những nhà xuất bản vi phạm những độc quyền từ nhà vua nhằm mục đích để trợ giúp những nhà xuất bản này về kinh tế tài chính và để mang vào chủ quyền lãnh thổ văn học đang được ưu thích một cách rẻ tiền. Những ý tưởng thông minh của Phong trào Khai sáng phần nhiều là đã được truyền bá bằng những bản in lậu .

Lúc Thời kỳ Phục hưng khởi đầu, tư nhân con người trở nên quan yếu hơn và đặc quyền tác giả cũng được ban phát để thưởng cho những người thông minh ra tác phẩm của họ. Tại nước Đức ví dụ như là Albrecht Dürer (1511) đã được xác nhận một đặc quyền tương tự. Nhưng việc bảo vệ này chỉ dành cho người thông minh như là một tư nhân (quyền tư nhân) và chưa mang lại cho tác giả một thu nhập nào. Giữa thế kỷ 16 những đặc quyền lãnh thổ được đưa ra, cấm in lại trong một vùng nhất định trong một thời kì nhất định.

Lúc những nhà xuất bản khởi đầu trả tiền nhuận bút cho tác giả thì họ tin rằng cùng với việc này họ sở hữu được một độc quyền kinh doanh thương nghiệp ( thuyết về chiếm hữu của nhà xuất bản ), ngay cả lúc họ ko sở hữu độc quyền cho tác phẩm này. Vì vậy mà việc in lại bị cấm lúc những quyền từ tác giả được sắm lại .

Mãi tới thế kỷ 18, lần trước hết mới sở hữu những lý thuyết về những quyền giống như sở hữu cho những lao động trí óc (và hiện tượng của sở hữu phi vật chất). Trong một bộ luật của nước Anh năm 1710, Statue of Anne, lần trước hết một độc quyền sao chép của tác giả được xác nhận. Tác giả sau đó nhượng quyền này lại cho nhà xuất bản. Sau một thời kì được thỏa thuận trước tất cả những quyền lại thuộc về tác giả. Tác phẩm phải được ghi vào trong danh mục của nghiệp hội những nhà xuất bản và phải sở hữu thêm ghi chú copyright để được bảo vệ. Phương pháp này được đưa vào ứng dụng tại Mỹ vào năm 1795 (yêu cầu phải ghi vào danh mục được huỷ bỏ tại Anh vào năm 1956 và tại Hoa Kỳ vào năm 1978). Ý tưởng về sở hữu trí tuệ phần to được giảng giải bằng thuyết về quyền tự nhiên (tiếng Anh: natural law). Tại Pháp một Propriété littéraire et artistique (Sở hữu văn học và nghệ thuật) được đưa ra trong hai bộ luật vào năm 1791 và 1793. Tại nước Phổ một bảo vệ tương tự cũng được đưa ra vào năm 1837. Cũng vào năm 1837 Hội đồng liên bang của Liên minh Đức quyết định thời hạn bảo vệ từ lúc tác phẩm ra đời là 10 năm, thời hạn này được kéo dài thành 30 năm sau lúc tác giả qua đời (post mortem auctoris) vào năm 1845. Trong Liên minh Bắc Đức việc bảo vệ quyền tác giả được đưa ra vào năm 1857 và được Đế chế Đức thu nhập và tiếp tục mở rộng sau đó. Trong Đệ tam Đế chế những tác giả chỉ là “người được ủy thác trong nom tác phẩm” cho cùng đồng nhân dân.

Phát triển hiện tại của quyền tác giả[sửa|sửa mã nguồn]

Những lý lẽ được đưa ra trong những cuộc đàm đạo về việc quyền tác giả phải phản ứng như thế nào trước những tăng trưởng kỹ thuật hiện tại đều tương tự như như nhau trên toàn quốc tế. Một vài vương quốc chỉ còn sở hữu một khoanh vùng phạm vi tự do hạn hẹp trong việc định hình cho quyền tác giả vì những lao lý khác thường hoàn toàn sở hữu thể được coi là lợi thế ko công minh, ko được những đối tác thương nghiệp quốc tế đồng ý mà ko sở hữu phản ứng chống lại. Trong đối sánh tương quan về thế mạnh hiện tại Mỹ là vương quốc sở hữu khoanh vùng phạm vi tự do to to nhất và với Digital Millennium Copyright Act ( DMCA ) là vương quốc đã định sẵn khunh hướng chung của quyền tác giả, đi tới việc bảo vệ quyền tác giả một cách khó tính hơn. Định luật tương tự như ở châu Âu là European Union Copyright Directive ( EUCD – Chỉ thị Copyright Liên minh châu Âu ) .Việc trọn vẹn hủy bỏ quyền được phép sở hữu bản sao sử dụng cho mục tiêu cá thể đang được Thương Hội Công nghiệp thu thanh quốc tế ( IFPI ) nhu yếu và sau đó là việc truy lùng rắn rỏi hơn những vi phạm về quyền tác giả. Ngoài những nguyên do khác đây cũng là một phản ứng chống lại việc sử dụng ngày càng phổ cập những nơi trao đổi trong Internet và những kỹ thuật tiên tiến khác của ” thời đại số “. Ngày nay chương trình phát thanh hay truyền hình hoàn toàn sở hữu thể nghe hay xem được qua Internet, sách điện tử ( e-book ) được coi như là một khó khăn đối đầu của sách in. Những đổi khác này là lý lẽ của những người kinh doanh thương nghiệp trong giới tiếp thị quảng cáo nhằm mục đích để trải qua luật lệ mà quay trở lại lại thời kỳ trước lúc những máy quay video, máy thâu băng và máy thu thanh được thông dụng thoáng rộng : Vào năm 1900, lúc muốn nghe nhạc ( ko phải là live ) thì tổng thể mọi người đều phải sắm một đĩa hát .Mỗi một ý tưởng mới, ví dụ như máy thu thanh, đều được coi như là sẽ làm suy vong công nghiệp âm nhạc, nhưng thật ra điều trái trái lại đã xảy ra .
Bài cụ thể : Copyright

Bản quyền (tiếng Anh: copyright) là thuật ngữ được những quốc gia theo hệ thống pháp luật Anh-Mỹ (án lệ) sử dụng chỉ cho quyền phi vật thể đối với những tác phẩm trí tuệ. Quyền này tương tự như quyền tác giả (tiếng Pháp: droit d’auteur; tiếng Đức: Urheberrecht) ở Việt Nam nói riêng và những quốc gia theo hệ thống luật lục địa châu Âu như Đức hoặc một số quốc gia châu Âu khác nhưng khác nhau ở nhiều điểm cơ bản.

Chủ thể được bảo hộ là tương đối khác nhau. Trong lúc quyền tác giả đặt tác ví thử là người thông minh và những quan hệ ý thức của tác giả đối với tác phẩm làm trung tâm thì copyright lại bảo vệ quyền lợi kinh tế của người sở hữu quyền tác giả (copyright owner) hơn là chính tác giả. Copyright trước nhất là sử dụng để bảo vệ những đầu tư về kinh tế. Chính từ nền tảng này mà luật của những vùng nói tiếng Anh và luật của châu Âu lục địa đã đi tới kết quả khác nhau cho nhiều vấn đề về pháp luật.

Trong copyright của hệ thống luật Anh-Mỹ, trái ngược với luật về quyền tác giả của hệ thống luật châu Âu lục địa, những quyền sử dụng và quyền định đoạt về một tác phẩm thường ko dành cho tác giả (Ví dụ cho một nghệ sĩ) mà lại dành cho những người khai thác những quyền này về mặt kinh tế (Ví dụ như nhà xuất bản). Tác giả chỉ giữ lại những quyền phủ quyết sở hữu giới hạn nhằm để ngăn cản việc lạm dụng của copyright từ phía những người khác thác những quyền này.

Một điểm khác biệt cơ bản nữa giữa Bản quyền và quyền tác giả là luật về quyền tác giả bảo vệ cả những quyền nhân thân của tác giả (moral rights) trong lúc những quốc gia như Anh, Úc, Mỹ hầu như ko hề sở hữu những quy định này cho tới thời kì sắp đây. Cụ thể như pháp luật về quyền tác giả Việt Nam từ lâu đã bảo vệ những quyền nhân thân của tác ví thử Quyền bảo đảm được trích dẫn lúc tác được sử dụng hoặc quyền bảo dẳm tác phẩm ko bị sửa đổi, bổ sung, thay đổi, chuyển thể dưới mọi hình thức mà ko được sự đồng ý của (những) tác giả.

Cho tới những năm sắp đây copyright tại Mỹ vẫn phải đăng ký một cách rõ ràng và kết thúc 75 năm sau lúc được ghi vào trong danh mục copyright trung tâm. Hiện nay những tác phẩm mới tại Mỹ được bảo vệ cho tới 70 năm sau lúc tác giả qua đời hay 95 năm dành cho những doanh nghiệp. Việc đăng ký copyright tại Thư viện Quốc hội Mỹ (Library of Congress) ko còn là cần thiết buộc phải nữa nhưng vẫn được khuyên nhủ.

Ghi chú copyright – ký hiệu © hay ( c ), sau đó thường là người sở hữu quyền và năm – hay cũng được gọi là thông tin quyền tác giả sở hữu nguồn gốc từ luật Mỹ. Lý do là theo những luật lệ cũ của Mỹ thì hoàn toàn sở hữu thể mất những quyền về một tác phẩm nếu như ko sở hữu ghi chú copyright. Sau lúc Mỹ gia nhập Công ước Bern về bảo lãnh những tác phẩm văn học và nghệ thuật và thẩm mỹ vào năm 1989 thì ghi chú copyright ko thiết yếu nữa nhưng vẫn hoàn toàn sở hữu thể được đính kèm tùy theo ý muốn. Trong mạng lưới hệ thống pháp lý châu Âu lục địa thì trái lại, quyền tác giả phát sinh tại thời kì tác giả tạo ra tác phẩm .

Liên minh châu Âu đã đưa ra nhiều chỉ thị để thống nhất quyền tác giả trong toàn Liên minh châu Âu. Theo Chỉ thị trường mềm (91/259/EWG) ra đời vào năm 1991 thì những chương trình máy tính được bảo vệ như là những tác phẩm văn học theo ý nghĩa về quyền tác giả. Trong năm 1993, thông qua Chỉ thị về hòa hợp thời kì bảo vệ quyền tác giả và một số quyền bảo vệ sở hữu liên quan (còn gọi là Chỉ thị về thời kì bảo vệ), thời kì bảo vệ của những tác phẩm văn học và nghệ thuật được ấn định thống nhất là cho tới 70 năm sau lúc tác giả qua đời. Những quyền lợi của những nhà nghệ thuật trình diễn kết thúc 50 năm sau buổi công diễn trước hết.

Với Chỉ thị quyền tác giả của Liên minh châu Âu (Chỉ thị 2001/29/EG) những quy định pháp luật châu Âu về quyền tác giả được nâng lên cùng với thời đại số và những định ước quốc tế được thực hiện thông qua những hiệp nghị của Tổ chức Sở hữu trí tuệ toàn cầu (WIPO).

Quyền tác giả trong những nước nói tiếng Đức[sửa|sửa mã nguồn]

Đọc bài chính về :

Quyền tác giả tại Nước Ta[sửa|sửa mã nguồn]

Quyền tác giả tại Nước Ta đã được pháp luật chi tiết cụ thể trong Bộ Luật Dân sự 2005 ( nay được thay thế sửa chữa tại Bộ Luật Dân Sự năm ngoái [ 1 ] ), Luật Sở hữu trí tuệ và Nghị Định 22/2018 / NĐ-CP [ 2 ] của nhà nước lao lý chi tiết cụ thể và hướng dẫn thi hành một số ít điều của Bộ luật Dân sự Luật Sở hữu trí tuệ về quyền tác giả và quyền tương quan. Theo đó, Quyền tác giả là quyền của tổ chức triển khai, cá thể so với tác phẩm do mình phát minh thông minh hoặc chiếm hữu, gồm sở hữu những quyền sau đây :1. Quyền Nhân thân

• Đặt tên cho tác phẩm
• Đứng tên thật hoặc bút danh trên tác phẩm; được nêu tên thật hoặc bút danh lúc tác phẩm được công bố, sử dụng;
• Công bố tác phẩm hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm;
• Bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, ko cho người khác sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tạc tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại tới danh dự và uy tín của tác giả.

2. Quyền gia tài

• Làm tác phẩm phái sinh;
• Trình diễn tác phẩm trước công chúng;
• Sao chép tác phẩm;
• Phân phối, nhập khẩu bản gốc hoặc bản sao tác phẩm;
• Truyền đạt tác phẩm tới công chúng bằng phương tiện hữu tuyến, vô tuyến, mạng thông tin điện tử hoặc bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào khác;
• Cho thuê bản gốc hoặc bản sao tác phẩm điện ảnh, chương trình máy tính.

Tác phẩm được bảo lãnh theo chính sách quyền tác giả là những tác phẩm trong nghành nghề nhà sản xuất văn học, khoa học và thẩm mỹ và nghệ thuật .Thời hạn bảo lãnh quyền tác giả [ 3 ] :

• Quyền nhân thân (trừ quyền được công bố tác phẩm hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm) thì được bảo hộ vô thời hạn.
• Đối với quyền công bố tác phẩm hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm và quyền tài sản thì:
  • Tác phẩm điện ảnh, nhiếp ảnh, mỹ thuật ứng dụng, tác phẩm khuyết danh sở hữu thời hạn bảo hộ là 75 năm, kể từ lúc tác phẩm được công bố lần trước hết;
  • Đối với tác phẩm điện ảnh, nhiếp ảnh, mỹ thuật ứng dụng chưa được công bố trong thời hạn 25 năm, kể từ lúc tác phẩm được định hình thì thời hạn bảo hộ là 100 năm, kể từ lúc tác phẩm được định hình;
  • Đối với tác phẩm khác và tác phẩm khuyết danh, lúc những thông tin về tác giả xuất hiện thì thời hạn bảo hộ là suốt thế cục tác giả và 50 năm tiếp theo năm tác giả chết; trường hợp tác phẩm sở hữu đồng tác giả thì thời hạn bảo hộ kết thúc vào năm thứ năm mươi sau năm đồng tác giả cuối cùng chết;

Thời hạn bảo hộ trên sẽ kết thúc vào thời khắc 24 giờ ngày 31 tháng 12 của năm kết thúc thời hạn bảo hộ quyền tác giả.

Phong trào chống đối[sửa|sửa mã nguồn]

Kế bên những người tiêu sử dụng vì đã thân thuộc với những vi phạm về quyền tác giả trong những nơi trao đổi âm nhạc trong Internet nên đang tự nhận thấy bị hạn chế những quyền tự do bởi pháp luật ngày càng nghiêm nhặt hơn cũng sở hữu những tác giả mong muốn đưa những tác phẩm của họ cho cùng đồng sử dụng tự do.

Để triển khai điều này đơn thuần nhất là từ bỏ quyền tác giả. Nhưng điều này ko phải là trong bất kỳ một mạng lưới hệ thống lao lý nào cũng hoàn toàn sở hữu thể được và vẫn liên tục dẫn tới thực trạng là những phiên bản được cải biến ko phải là tự động hóa được tự do sử dụng vì tác giả của những sửa đổi này ko buộc phải phải từ bỏ quyền tác giả của họ. Một năng lực để tránh thực trạng này là ko từ bỏ quyền tác giả mà trải qua một hợp đồng bản quyền xác nhận những quyền sử dụng đơn thuần cho toàn bộ mọi người. Trong đó, những loại gọi là bản quyền copyleft nhu yếu những phiên bản được biến hóa chỉ được phép thông dụng theo cùng những điều kiện kèm theo tự do .

Đặc trưng đáng được nêu ra trong phạm vi phần mềm tự do là những bản quyền của dự án GNU, ví dụ như những bản quyền GPL cho những chương trình máy tính và GFDL cho sách giáo khoa và những quyển hướng dẫn. Dự án Creative Commons đưa ra những bản quyền khác được cho là thích hợp tốt hơn với những nhu cầu đặc thù của nghệ sĩ, đặc thù là những bản quyền này ko bị giới hạn trong một loại tác phẩm nhất định nào. Một mặt đó là những bản quyền nội dung mở (open-content) bảo đảm những quyền tự do tương tự như những bản quyền của phần mềm tự do và về mặt khác là những bản quyền sở hữu nhiều hạn chế hơn.

• Jochen Haller Lưu trữ 2005-10-26 tại Wayback Machine, Urheberrechtsschutz in der Musikindustrie: Eine ökonomische Analyse Lưu trữ 2014-01-11 tại Wayback Machine (Bảo vệ quyền tác giả trong công nghiệp âm nhạc: Một phân tích về kinh tế), Verlag Josef Eul, 2005.
• Thomas Dreier, Gernot Schulze: Urheberrechtsgesetz – Urheberrechtswahrnehmungsgesetz – Kunsturhebergesetz. (Luật quyền tác giả – Luật về nhận thức quyền tác giả – Luật về quyền tác giả trong nghệ thuật), C. H. Beck
• Ulrich Löwenheim: Urheberrecht yên ổn Informationszeitalter (Quyền tác giả trong thời đại thông tin), Becksche
• Dietrich Harke: Urheberrecht – Fragen und Antworten (Hỏi đáp về quyền tác giả), Carl Heymanns
• Brunhilde Steckler: Urheber-, Medien- und Werberecht. Grundlagen. Rechtsicherheit yên ổn Internet. (Quyền tác giả, Luật truyền thông đại chúng và Luật quảng cáo. Đại cương. Độ tin cậy pháp luật trong Internet), Cornelsen/Scriptor
• Volker Ilzhöfer: Patent-, Marken- und Urheberrecht (Quyền bằng phát minh, Quyền thương hiệu và Quyền tác giả), Vahlen
• Manfred Rehbinder: Urheberrecht (Quyền tác giả), C. H. Beck
• Cyrill P. Rigamonti: Geistiges Eigentum als Begriff und Theorie des Urheberrechts (Sở hữu trí tuệ như là khái niệm và lý thuyết của quyền tác giả), Nomos
• Gernot Schulze: Meine Rechte als Urheber (Những quyền của tôi như là tác giả), DTV-Beck
• Sabine Zentek, Thomas Meinke: Das neue Urheberrecht (Quyền tác giả mới), Haufe
• Theodor Enders: Anwaltspraxis, Beratung yên ổn Urheberrecht und Medienrecht (Tư vấn trong quyền tác giả và quyền truyền thông đại chúng), Deutscher Anwaltverlag
• Thomas Hoeren: Urheberrecht und Verbraucherschutz (Quyền tác giả và bảo vệ người tiêu sử dụng), LIT
• Astrid von Schoenebeck: Moderne Kunst und Urheberrecht (Nghệ thuật hiện đại và quyền tác giả), Berliner Wissenschafts-Verlag
• Daniel Gutman: Urheberrecht yên ổn Internet in Österreich, Deutschland und der EU (Quyền tác giả trong Internet tại Áo, Đức và Liên minh châu Âu), Berliner Wissenschafts-Verlag

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://blogchiaseaz.com
Category: Hỏi Đáp